Yeni Ürün Güvenliği Kanunu
7223 Sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu yani Yeni Ürün Güvenliği Kanunu 12 Mart 2020 tarihinde 31066 sayılı Resmî Gazete ’de yayınlanmış olup, 12 Mart 2021 tarihinde ise yürürlüğe girecektir.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile 4703 Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun yürürlükten kalkacaktır.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nun amacı genel hatları ile aşağıda belirtilmiştir;
- İç piyasaya güvenli ve mevzuatına uygun ürün arz edilmesi,
- AB pazarında malların serbest dolaşımının sağlanması,
- İhracatta Türk malı imajının güçlendirilmesi.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu iç piyasa arz edilen ve AB piyasasına arz edilen ürünleri kapsamakta olup, 3.ülkelere ihraç edilen ürünler ve özel kanunda düzenlenen ürünler kapsam dışındadır. Kapsam dışı ürünlerin de güvenli olması, tağşişe konu olmaması ve ürüne ilişkin işaretleme, etiketleme ve belgelendirmenin alıcıyı yanıltmayacak şekilde yapılması zorunludur.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’na eklenen önemli başlıklar;
- Teknik düzenlemeler,
- Ürün güvenliği,
- İzlenebilirlik,
- Ürün sorumluluğu tazminatı,
- Piyasadan çekme,
- Geri çağırma,
- Önlemlerin duyurulması,
- Sorumluluktan kurtaran haller,
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nun da piyasaya arz edilecek tüm ürünlerin teknik düzenlemesine uygun olması zorunludur. Teknik düzenlemeler ürünün niteliğini, işleme ve üretim yöntemlerini ve bunlarla ilgili etiketleme, işaretleme ve uygunluk değerlendirme işlemlerini belirleyen mevzuatlardır. Genel Ürün Güvenliği Mevzuatına uygun ürünler güvenli olarak kabul edilmektedir.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’na göre teknik düzenlemelerin insan sağlığı ve güvenliği ile ilgili hükümlerine uygun ürünler güvenli kabul edilir. Genel Ürün Güvenliği Mevzuatına uygun ürünler güvenli kabul edilir.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu içerisinde ‘’ İzlenebilirlik ‘’ tanımının altı önemle çizilmiştir. İktisadi işletmeciler tedarik zincirinde ki ürünün takibini kolaylaştıracak bilgilerin kaydını tutar, 10 yıl muhafaza eder ve yetkili kuruluşun talebi halinde sunarlar.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu içerisinde iktisadi işletmeciler ayrı ayrı tanımlanmış olup, aşağıda sıralanmıştır.
- İthalatçı,
- Dağıtıcı,
- İmalatçı,
- Yetkili Temsilci,
- Aracı Hizmet Sağlayıcılar
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nda izlenebilirlik ile ilgili ürünün takibini kolaylaştıracak bilgiler;
- Tedarik zincirinde yer alan bir önceki ve varsa bir sonraki iktisadi işletmecinin ismi,
- Ticari unvanı veya markası ve irtibat bilgileri
- Ürünün takibini kolaylaştıracak diğer bilgiler (Örneğin lot ya da parti numarası)’dir.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu ile ‘’ ürün sorumluluğu tazminatı ‘’ tanımı yapılmış olup, piyasaya arz edilmiş bir ürünün bir kişiye veya mala zarar vermesi durumunda bu ürünün imalatçısı veya ithalatçısının zararı gidermekle yükümlü olduğu önemle belirtilmiştir. Müteselsil sorumluluk mevcuttur.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’na göre ürün sorumluluğu tazminatından imalatçı gibi sorumlu olanlar;
- Ürünü kendi isim veya markası altında piyasaya arz edenler,
- Ürünü mevzuatına uygunluğunu etkileyecek şekilde değiştiren ithalatçılar ve dağıtıcılar,
- Kendisinden bir önceki iktisadi işletmenin isim ve irtibat bilgilerini bildiremeyen dağıtıcılardır.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nda tedarik zincirindeki bir ürünün piyasa da bulunmasını önlemeyi amaçlayan her türlü tedbir “piyasadan çekme” olarak tanımlanmıştır. Ürünün piyasadan çekilme sorumluluğu asıl olarak imalatçı ve ithalatçıya aittir.
Nihai kullanıcının elinde bulunan ürünün iktisadi işletmeciye geri getirilmesini amaçlayan her türlü önlem, Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nda ‘’geri çağırma” olarak tanımlanmıştır.
Risk taşıyan ürünlerle ilgili olarak kendiliğinden veya yetkili kuruluşun talebi üzerine Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’nun gerektirdiği önlemleri alan iktisadi işletmeci, bu önlemler ve ürünün içerdiği riskler hakkındaki bilgileri etkili olacak şekilde duyurur ve duyurunun kapsamına göre engellilerin erişebilirliğini dikkate alır. Duyuru, asgari aşağıdaki bilgileri içerir:
- Ürünü tanıtacak marka, model veya cins ismi veya diğer ayırt edici özellikler,
- Mümkün ise ürünün fotoğrafı veya resimli tasviri
- Alınan önlem
- Önlemi gerektiren sorunun açık ve anlaşılır tarifi
- Sorumlu iktisadi işletmecinin isim, adres ve diğer iletişim bilgileri
- Riskten sakınmak veya sorunu gidermek için önerilen yöntemler
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’na göre İktisadı İşletmeciyi sorumluluktan kurtaran haller;
- Yetkili kuruluşun talebi ve uyarısı olmadan uygunsuzluğun giderilmesi ve riskin ortadan kaldırılması için ürünün geri çağrılması da dâhil olmak üzere gerekli tedbirleri kendiliğinden alan ve uygunsuzluğu tamamen giderenler,
- Ürünü piyasaya kendisinin arz etmediğini, uygunsuzluğun başkasının müdahalesinden veya kullanıcıdan kaynaklandığını kanıtlayanlar,
- Üründe ki uygunsuzluğun mevzuattan kaynaklandığını kanıtlayanlar.
Yeni Ürün Güvenliği Kanunu’na göre İdari Para Cezaları;
Aykırılığın büyüklüğü ve firmanın ekonomik durumu dikkate alınarak aşağıda ki para cezaları uygulanacaktır;
- Güvensiz Ürün Arzı durumunda 50.000TL-500.000TL
- Uygunsuz Ürün Arzı durumunda 20.000TL-200.000TL
- İhracatta Türk Malı İmajına Zarar Verilmesi durumunda FOB Bedelinin %5-%25
Mflow Size Nasıl Fayda Sağlayabilir?
Mflow kayıtlar uygulaması ile tüm kayıtlarınızı kendiniz Mflow’a taşıyabilir, yazılım üzerinden dijital olarak kayıtlarınızı tutabilir, dilediğiniz tarihe dönerek izlenebilirliğinize dakikalar içinde ulaşabilirsiniz ve süresiz kayıtlarınızı saklayabilirsiniz. Her gün Mflow sizin için tüm kayıtlarınızın yedeğini alır ve Mflow kullandığınız sürece veri kaybı yaşamazsınız.
Hazırlayan
Sibel Taşhan Yurtseven
Gıda Yüksek Mühendisi
Dijital Danışman/Denetçi/Eğitmen
