Yeşil Mutabakat ve Dijital Dönüşümün Yeşil Mutabakattaki Önemi

Yeşil Mutabakat ve Dijital Dönüşümün Yeşil Mutabakattaki Önemi

Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) Avrupa Birliği (AB) Komisyonu tarafından 2019 yılının aralık ayında açıklandı. Bu mutabakat ile AB, 2030 yılına kadar karbon salımını yüzde 50 azaltmayı, 2050 yılında ise sıfır karbon salım hedefine ulaşmayı hedefliyor. 

Mutabakatın temelinde ekonomik büyümenin sürdürülebilir bir büyüme stratejisi ile gerçekleşmesi, yaşam kalitesini artırması ve yeni iş imkânları yaratılması yatıyor. Bu siyasi taahhüdü yasal bir zorunluluğa dönüştürmek için bir Avrupa İklim Yasası önerildi.

Bu hedefe ulaşmak, tüm sektörlerin harekete geçmesini gerektiriyor.

  • Çevre dostu teknolojilere yatırım yapmak.
  • İnovasyon için endüstriyi desteklemek.
  • Daha temiz, daha ucuz ve daha sağlıklı özel ve toplu taşıma araçları sunmak.
  • Enerji sektörünün karbondan arındırılması.
  • Binaların daha enerji verimli olmasını sağlamak.
  • Küresel çevre standartlarını iyileştirmek için uluslararası ortaklarla çalışmak.

Dijital Dönüşümün Yeşil Mutabakattaki Önemi

Avrupa ülkelerinde dijital dönüşümün yeşil mutabakat içinde önemli bir yeri olduğu düşünülüyor. Dijital dönüşüm mutabakatın temel ilklerini destekliyor. Ayrıca dijital dönüşümün mutabakata sağlayacağı pozitif destek ile pandeminin yarattığı olumsuz ekonomik tablonun yükselişe geçmesini sağlamak hedefleniyor. Dijital dönüşüm tabanlı, bir yandan daha temiz ve yaşanabilir bir dünya kurgulanırken, bir yandan da yeni sektörler ve iş kolları oluşacağı öngörülüyor. Pandemi sonrası yeni dünya düzeninde yeşil ürün ve hizmetlere talebin artacağı fikriyle örtüşen bu yaklaşımda, piyasalarda yeşil dönüşüm sürecine yatırım yapan markaların gücünü artıracağı görülüyor.

Yeşil Büyüme Stratejisi

İlk izlenimiyle çevre odaklı bir girişim olarak algılanan Yeşil Mutabakat aslında yeni bir büyüme stratejisi ortaya koyuyor. Bu stratejinin temelinde ise sürdürülebilir, kaynakların korunduğu, istihdam yaratan, küresel iklim krizine karşı ciddi yaptırımları barındıran bir yaklaşım yatıyor. Ayrıca AB’nin ticari ilişkide olduğu ülkeler için de Yeşil Mutabakat kurallarına uyanları tercih etmesi kaçınılmaz gözüküyor.

AB ayrıca yeşil ekonomiye geçişten en çok etkilenenlere yardım etmek için mali destek ve teknik yardım sağlıyor. En çok etkilenen bölgelerde 2021-2027 döneminde en az 100 milyar € 'nun harekete geçirilmesine yardımcı olmayı hedefliyor.

A European Green Deal – AB Yeşil Anlaşması – (Yeşil Mutabakat) Öncelikli Konular

  1. Biyoçeşitlilik
  2. Çiftlikten Çatala
  3. Sürdürülebilir tarım
  4. Temiz enerji
  5. Sürdürülebilir endüstri
  6. Bina ve yenileme
  7. Sürdürülebilir hareketlilik
  8. Kirliliği ortadan kaldırmak

Dönüşümün gerçekleştirilmesi Sürecinde Yol Gösterici Çalışmalar

AB, Yeşil Mutabakat kapsamında hedeflenen dönüşümün gerçekleştirilmesi sürecinde yol gösterici nitelikte olması ve araç görevi görebilmesi için bazı plan ve mekanizmalar da oluşturmaktadır.

  1. Mutabakat kapsamında gerekli yatırımların yönetilmesi konusunda çerçeve niteliği taşıyan Avrupa Yeşil Mutabakatı Yatırım Planı,
  2.  Süreçten sosyoekonomik olarak zarar görme riski bulunan bölge ve toplulukların (fosil yakıt değer zincirinde yer alanlar vb.) negatif etkilenmesinin önüne geçmek amacıyla kurgulanan Adil Dönüşüm Mekanizması,
  3. Avrupa’nın 2050’de iklim-nötr olması hedefinin gerçekleştirilebilmesine engel olabilecek ulusal uygulama farklarını ortadan kaldırmayı hedefleyen Avrupa İklim Yasası,
  4. Yeşil ve dijital dönüşüm ile endüstri ve KOBİ’lerin desteklenmesini hedefleyen Avrupa Endüstriyel Stratejisi
  5. Sürdürülebilir üretim ve tüketim pratiklerinin Birlik içerisinde benimsenmesini hedefleyen Döngüsel Ekonomi Eylem Planı’dır.

Türkiye Açısından Yeşil Mutabakat

Türkiye’nin de AB ile iş birliğine devam edebilmesi için Yeşil Mutabakat kapsamında en fazla değişim ve dönüşüm geçirmesi beklenen tarım, elektronik, ambalaj, plastik, tekstil ve inşaat (ve inşaata girdi sağlayan imalat kolları) gibi sektörlerde düzenlemeleri iyi anlaması, gelişmeleri takip etmesi ve oluşturulacak standartlara uyum sağlamak konusunda hızlı adım atabilme yeteneğini geliştirmesi gerekecektir.

Bu bağlamda, Ticaret Bakanlığı “Yeşil Mutabakat Eylem Planı – 2021” yayınlamıştır.

https://ticaret.gov.tr/data/60f1200013b876eb28421b23/MUTABAKAT%20YEŞİL.pdf

Yeşil Mutabakat Eylem Planı – 2021 Hedefleri;

  1. Sınırda karbon düzenlemeleri
  2. Yeşil ve döngüsel ekonomi
  3. Yeşil finansman
  4. Temiz, Ekonomik ve Güvenli Enerji Arzı
  5. Sürdürülebilir Tarım
  6. Sürdürülebilir Akıllı Ulaşım
  7. İklim Değişikliği İle Mücadele
  8. Diplomasi
  9. Bilgilendirme ve Bilinçlendirme Faaliyetleri

“Yeşil Mutabakat Eylem Planı – 2021” hedefleri doğrultusunda, 2023 yılı sonuna kadar olan süreçte yasal değişiklikler, sektörel eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri gibi çalışmalarının yapılacağı ilgili planda gözlemlenmektedir. Özel sektöre de “Yeşil Mutabakat” sürecinde önemli görevler düşeceği öngörülmektedir.

Hazırlayan: Nalan Acar

Dijital Denetçi /Danışman / Eğitmen

Icon